niedziela, 31 grudnia 2023

Sonet o Zamku przy rzece K. F. Schinkla

Witam Serdecznie!


Oto kolejny post z serii spotkanie ze sztuką, a w nim odkryjecie sonet napisany na podstawie jednego z obrazów niemieckiego architekta, malarza Karla Friedricha Schinkla (1781-1841).


     Schinkel urodził się w Neuruppin. W 1787 jego ojciec zginął w pożarze, który strawił rodzinny dom. Siedem lat później matka Schinkla podjęła decyzję o przeprowadzce do Berlina z myślą o edukacji dzieci. Tam Schinkel zaczął uczęszczać do szkoły. W 1796 r. projekt pomnika Fryderyka II Wielkiego wykonany przez architekta Friedricha Gilly'ego (1772-1800) zmotywował Schinkla do tego, by zostać architektem. Wkrótce chłopak rozpoczął praktykę u Gilly'ego i u jego ojca, Davida, co pozwoliło mu dobrze zaznajomić się z podstawami architektury i rysunku. Niedługo potem Schinkel zaczął studiować w świeżo założonej Berlińskiej Akademii Budownictwa. 

     W 1800 r. F. Gilly zmarł i kontynuował prace nad projektami umarłego nauczyciela. Pierwszą niezależną pracą Schinkla była Świątynia Pomony wzniesiona w Poczdamie w 1801 r. Schinkel zwiedził Włochy i w roku 1805 wrócił do Berlina. Wtedy Schinkel nie zdobywał zbyt wielu zleceń architektonicznych z powodu wojny z Napoleonem, w którą zaangażowane były Prusy. Skupił się, więc na rozwijaniu talentu malarskiego. Tworzył panoramy, obrazy olejne, a także projektował elementy scenografii do sztuk teatralnych. Po 1816 r. Schinkel stał się urzędnikiem pruskim.


Główną inspirację do ułożenia sonetu stanowił obraz:

Karl Friedrich Schinkel, Zamek przy rzece (tytuł oryginału: Schloss am Strom), 1820, olej na płótnie, 94 x 70 cm, Alte Nationalgalerie Staatliche Museen zu Berlin.



Ruiny nad rzeką


Drzewa przystrojone bujną zielenią, świadkowie wielu zdarzeń,

zapraszają zmęczonych wędrowców do świata marzeń.

Na przestrzeni całego skalistego wzgórza jest rozpięty 

złożony labirynt ruin zamkowych, przez przyrodę przejęty.


Ta budowla okazała niegdyś domem leśniczego była,

lecz żadna z istot leśnych zbliżyć się za jego życia nie odważyła.

Teraz w jego progi nieśmiało wstępuje jeleń,

zaciekawiony widokiem murów pokrytych przez zieleń.


U stóp wzgórza rozległa rzeka spokojnie przepływa,

w jej lustrze lazur nieba nieśpiesznie się rozmywa.

Światło słoneczne wszystko wokół życiem obdarza,


dając każdemu odczuć, że właśnie cud się wydarza.

Raduje myśl, że choć na chwilę umknąć tu się udało,

w fantazję, w której słowo z obrazem się spotkało.


     Karl Friedrich Schinkel słynie głównie ze swoich budowli klasycystycznych i neogotyckich. W Polsce można znaleźć budowle wzniesione wg jego projektu i są to, m. in. Pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim, ratusz w Oławie, kościół św. Marcina z Tours w Krzeszowicach, itd. Wymyślne i strzeliste budowle przewijały się w jego  twórczości malarskiej, czego przykładem było dzieło Gotycka katedra przy rzece z 1813 r. 

     Według opisu zawartego na stronie Staatliche Museen zu Berlin obraz Zamek przy rzece miał być wynikiem dyskusji między Schinklem a niemieckim pisarzem Clemensem Brentano (1778-1842) dotyczącej tego, jak trudno wyrazić w rysunku to, co łatwo byłoby ująć za pomocą słów. Brentano chciał udowodnić, że Schinkel nie dałby rady zilustrować jego spontanicznej opowieści. Pisarz wymyślił złożoną opowieść o starym domku myśliwskim porzuconym po śmierci księcia, a potem przejętym przez leśniczego.


To wszystko.

Co myślicie o sonecie?

Dajcie znać w komentarzu.

💙

W następnym poście z serii spotkanie ze sztuką pojawi się haiku nt. jednego z dzieł Henri de Toulouse-Lautreca.


🍹

Życzę Wam udanej zabawy sylwestrowej

oraz szczęśliwego i dobrego nowego roku.

🎉

Edytowano: 14 I 2024

1 komentarz:

  1. Z niezwykłą lekkością opisałaś obraz Schinkela. Ciekawa była też opowieść jak doszło do jego powstania. Szczęśliwego Nowego Roku. Niczym nieograniczonej inspiracji. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję Serdecznie za twoją opinię!
Wyrażam nadzieję, że twoje słowa pozytywnie wpłyną na dalszy rozwój niniejszego bloga.

Z wyrazami szacunku,
Luffina